Markermeer en IJmeer

4013483
4001483
3988483
3960483
3390483
509483
487483

Marker Wadden


In het Markermeer ten noorden van Lelystad zijn baggerschepen nog steeds druk doende om natuureilanden aan te leggen, de Marker Wadden. Zand, klei en slib uit het troebele Markermeer worden gebruikt om de eilanden te maken. Het eerst aangelegde eiland kun je vanaf 2018 ook zelf bezoeken om er te wandelen. Er is een haventje waar je met een boot aan kunt leggen en Landal heeft er zelfs enkele vakantiehuisjes naast het strand paviljoen. We varen er met de Abel Tasman in zo’n drie kwartier naartoe. Een aanrader!

Op het Haveneiland van de Marker Wadden maken we een wandeling op heuse schelpenpaadjes met vlonderbruggen over de kreken en langs de slibvelden. Het eiland staat in volle bloei en er is een kakofonie aan vogelgeluiden. Met de drie vogelkijkplekken en de uitkijktoren krijg je nog meer zicht op dit ietwat vreemde Waddeneiland in een zoetwatermeer. Al lijkt het de vogels niet te deren.

(juni 2021)

Vuurtoreneiland

Het vuurtoreneiland werd ruim drie eeuwen geleden aangelegd als baken voor de scheepvaartroute naar Amsterdam. Het eiland ter hoogte van Durgerdam in het Markermeer, destijds nog de Zuiderzee, maakt onderdeel uit van de Stelling van Amsterdam. Een eeuw lang heeft het een militaire functie gehad. Momenteel worden het eiland en haar monumenten als Unesco Werelderfgoed door Staatsbosbeheer beheerd. Voor onderhoud en openstelling voor publiek baten de huidige pachters een restaurant met hotelkamers uit.

Met een nostalgisch IJveer wordt je, voorzien van een hapje en een drankje, in een uurtje via de sluizen van de IJhaven naar het Buiten IJ gevaren. Eenmaal op het eiland gaat het grote genieten verder. Naast een zeven gangen diner op deze geweldige locatie kun je rondhangen in je eigen hotelkamerhuisje aan het water, even zwemmen bij het steigertje, de vuurtoren beklimmen, langs de bouwwerken en de wilde schapen wandelen en tussendoor genieten van de picknickbox. Na een uitgebreid ontbijt vaar je dan compleet gereset terug naar de drukte van de hoofdstad. Reserveren is even een dingetje, je belandt al gauw op de wachtlijst, maar het eten en zeker met aansluitend een overnachting op Vuurtoreneiland is een echte aanrader!

(juli 2023)

Edam

Eind van de zomervakantie pakken we nog een weekje de camper voor een stukje Markermeer. We starten met een paar daagjes op de camping bij het Badstrand van Edam. Het is op en top zomer en met de kermis in de stad heerst er een vrolijke drukte op de vele pleintjes tussen de grachtjes met klapbruggetjes en veel groen. De Dam in het centrum van de stad is een brede stenen overkapping over het water, met aan weerskanten grote banken om op te zetten. Hier was eind zestiende eeuw een sluis gebouwd die er uiteindelijk voor heeft gezorgd dat de belangrijke havenfunktie van de stad verloren is gegaan. Van alle scheepswerven is alleen een restauratiewerf overgebleven. De theekoepels achter de chiquere woningen aan het water geven nog een mooie indruk van de hoogtijdagen van de stad.

Marken

Van Edam fiets je in een paar minuten naar de haven van Volendam. Hier vertrekt elk halfuur een veerpont naar het voormalig Zuiderzee eiland Marken. De zuidpunt is met een dijk verbonden aan de kust iets onder Monnickendam, maar vanuit het noorden is het alleen per water bereikbaar. Toch zien we op dit eilandje nog steeds heel veel overeenkomsten met de noordelijke eilanden aan de Noordzeekust. Het meest doet het ons denken aan de Duitse Halligen. Naast de dorpskernen, Buurten, zijn er op Marken enkele bewoonde verhoogde delen, Werven. Op het uiterste puntje staat een vuurtoren met bijgebouwtjes, een silhouet dat de vuurtoren de naam het Paard van Marken bezorgde. Er is nauwelijks zandstrand en er zijn geen duinen, alleen een dijk ter bescherming van de akkers. Rond de haven staan de houten huisjes dicht opeengepakt, met smalle doorgangen die nostalgische doorkijkjes geven. We trekken een vergelijking met de Deense Waddeneilanden en de eilandjes in het zuiden van Zweden en Noorwegen. En inderdaad zien we de speciale waslijnen waar Rik Zaal ons in zijn gids van Heel Nederland op wijst. De was wordt bij meerdere huizen zonder wasknijpers in het dubbelgedraaide touw gestoken. Ook bezoeken we op zijn aanraden de begraafplaats, waar vele graven een summier paaltje hebben met enkel een nummer. Graven dienden in het verleden kennelijk niet om te bezoeken en te herdenken, een overleden persoon werd genummerd en begraven.

Volendam

Na een hele middag op Marken stappen we in de haven van Volendam weer van het veerbootje. We sluiten aan bij de slenterende massa toeristen, langs de horeca en souvenierwinkeltjes. Je kunt je er nog steeds bij verschillende fotografen laten vastleggen in klederdracht, hoewel we in de openbare ruimte geen mensen in het oude tenue meer tegenkomen. We zijn er al snel uitgekeken en doen daarmee waarschijnlijk deze plaats hopeloos tekort, maar we pakken de fiets terug naar Edam.

Pampus

We volgen de kust langs Amsterdam Noord en IJburg naar Muiden. We hebben door de hoge zit in de camper onderweg goed zicht op Vuurtoreneiland, waaraan we vorig jaar een onvergetelijk bezoek hebben gebracht. De ochtend wordt steeds zonniger en op en rond het water wemelt het van de bootjes. De vecht stroomt via de sluizen van Muiden, langs het Muiderslot, van de Ankeveense plassen naar het IJmeer. Wij stappen in het veerbootje en varen met de stroom mee het IJmeer op, bestemming Pampus. Dit forteiland, onderdeel van de Hollandse waterlinie, was gebouwd op de zandplaat voor Amsterdam om de stad in tijden van oorlog te kunnen beschermen. Voor de Eerste Wereldoorlog was het klaar en in gebruik genomen. De daar gelegerde soldaten hebben er echter, vanwege het uitblijven van bedreigingen, niet in actie hoeven komen. En tijdens de Tweede Wereldoorlog was de beoogde verdedigingstaktiek met onderwater zetten van polders en schieten met kanonnen over land achterhaald. Toch is dit hele ingegraven kazernecomplex heel indrukwekkend en op deze laatste zondag van de schoolvakanties een ware trekpleister. Zon en zee, wie houdt daar niet van?

Oostvaardersplassen

De Oostvaardersplassen is een natuurgebied tussen Lelystad en Almere, ingeklemd tussen een dijk langs het Markermeer en de snelweg. Ook gaat er een druk bereden spoorlijn dwars doorheen. Aanvankelijk was de bestemming van dit gebied een bedrijventerrein, mooi gesitueerd tussen de twee jonge groeikernen. Maar de bodem bood te weinig stevigheid voor dit doel. Het werd teruggegeven aan de natuur. En als je er argeloos een wandelingetje maakt lijkt het niet bijster bijzonder, het is er vlak en behoorlijk kaal, met brede paden en veel riet. Maar met een gids hoor en zie je meer dan je voor mogelijk had gehouden. Bijna aan het gezicht onttrokken lopen er grazers in de vlaktes, koeien en paarden. Verstopt in de bomen zitten de roofvogels, wat je ook merkt als er plots een hele zwerm wadende vogeltjes opvliegt en in paniek een veiliger plekje zoekt. We zien zelfs een vos die rondsluipt op zoek naar een prooi. Zonder de gids hadden we vast de zeearend, de oeverzwaluwtjes en zeker de ijsvogeltjes gemist.

(September 2024)